孙子兵法
孙武
jìpiā
计篇
sū
ziyuē
bī
zhě
uózhīdàshì
sǐ
孙子曰：兵者，国之大事，死
shē
zhīdì
cú
wá
zhīdào
bùkěbùcháyě
生之地，存亡之道，不可不察也。
ùjī
zhīyǐwǔshì
xiàozhīyǐjì
ér
故经之以五事，校之以计，而
suǒqíqí

yīyuēdào
èryuētiā

sā
yuēdì
索其情：一曰道，二曰天，三曰地
sìyuējiā

wǔyuēfǎ
dàozhě
lì
mí
yú
，四曰将，五曰法。道者，令民于
shà
tó
yì
kěyǔzhīsǐ
kěyǔzhīshē

ér
上同意，可与之死，可与之生，而
bùwēiyě
tiā
zhě
yī
yá

há
shǔ
shízhì
不危也；天者，阴阳、寒暑、时制
yě
dìzhě
yuǎ
jì

xiǎ
yì
uǎ
xiá
sǐ
也；地者，远近、险易、广狭、死
shē
yě
jiā
zhě
zhì
xì

ré

yǒ

yá

生也；将者，智、信、仁、勇、严
yě
fǎzhě
qǔzhì
uā
dào
zhǔyò
yě
也；法者，曲制、官道、主用也。
fá
cǐwǔzhě
jiā
mòbùwé

zhīzhīzhěshè

凡此五者，将莫不闻，知之者胜，
fbùzhīzhīzhěbúshè

ùxiàozhīyǐjì
érsuǒ
不知之者不胜。故校之以计，而索
qíqí

yuē
zhǔshúyǒudào
jiā
shúyǒu
é

其情，曰：主孰有道？将孰有能？
tiā
dìshúdé
fǎlì
shúxí

bī
zhò
shúqiá

天地孰得？法令孰行？兵众孰强？
shìzúshúlià

shǎ
fáshúmí

wúyǐcǐzhīshè

士卒孰练？赏罚孰明？吾以此知胜
fùyǐ
jiā
tī
wújì
yò
zhībìshè

liúzhī
负矣。将听吾计，用之必胜，留之
jiā
bùtī
wújì
yò
zhībìbài
qùzhī
；将不听吾计，用之必败，去之。
jìlìyǐtī

ǎiwéizhīshì
yǐzuǒqí
计利以听，乃为之势，以佐其
wài
shìzhě
yī
lìérzhìquá
yě
bī
zhě
外。势者，因利而制权也。兵者，
uǐdàoyě
ù
é
érshìzhībù
é
yò
érshì
诡道也。故能而示之不能，用而示
zhībúyò

jì
érshìzhīyuǎ

yuǎ
érshìzhījì

之不用，近而示之远，远而示之近
lìéryòuzhī
luà
érqǔzhī
shíérbèizhī
。利而诱之，乱而取之，实而备之
qiá
érbìzhī

ùér
áozhī
bēiérjiāozhī
，强而避之，怒而挠之，卑而骄之
yìérláozhī
qī
érlízhī
ō
qíwúbèi
，佚而劳之，亲而离之，攻其无备
chūqíbùyì
cǐbī
jiāzhīshè

bùkěxiā

，出其不意。此兵家之胜，不可先
chuá
yě
传也。
1
ffūwèizhà
érmiàosuà
shè
zhě
désuà
duōyě
夫未战而庙算胜者，得算多也
wèizhà
érmiàosuà
búshè
zhě
désuà
shǎoyě
；未战而庙算不胜r